Medieval (2022)

Film

De bron met historische helden en verhalen is welhaast onuitputtelijk. Ooit gehoord van Jan Žižka? Ik tot voor kort in ieder geval niet. Žižka is een van de grootste helden uit de Tsjechische geschiedenis. In zijn tijd – vanaf ongeveer 1360 tot aan zijn dood in 1424 – groeide hij uit tot een indrukwekkende legerleider in het toenmalige Boheemse rijk. Hij zou geen slag verloren hebben. De film Medieval laat een deel van zijn jonge jaren zien.

Ontvoeren

Žižka is nog een huurling als er veel onrust heerst in het rijk van Wenceslas IV, dat naast de Bohemen ook een deel van Duitsland en het Romeinse Rijk beslaat. De zwakke koning laat zich overvleugelen door de wrede edelman Rosenberg. Maar er is een plan om de macht van Rosenberg te breken: Žižka en zijn mannen krijgen de opdracht om Rosenbergs vrouw Katherine te ontvoeren. Zij is ook de dochter van de koning van Frankrijk. De verwachting is dat Rosenberg het zich daarom niet kan veroorloven dat Katherine iets overkomt en zich koest houdt.

Het lukt Žižka weliswaar om Katherine te ontvoeren, maar het plan pakt heel anders uit. Wenceslas’ broer Sigismund kiest onverwacht de kant van Rosenberg en door dit verraad raakt Žižka geïsoleerd. Hij is niet langer degene die de koning helpt, maar een gemene ontvoerder. De oplossing zou kunnen zijn om Katherine eenvoudigweg vrij te laten, maar er is al een persoonlijke vete ontstaan als Žižka’s broer wordt ontvoerd en zijn neefje is vermoord. De huurling ziet het als zijn persoonlijke missie om de verraderlijke machthebbers ten val te brengen. Hij kan daarbij nog wel rekenen op de steun van het volk.

Opgejaagd wild

Bovenstaand heb ik de achtergronden van het verhaal proberen te schetsen, maar zo heel duidelijk komt dit in de film niet naar voren. Dat is jammer. Iets meer diepgang over het politieke conflict en daarmee ook de ontwikkeling van de verschillende karakters, had in mijn ogen een meerwaarde kunnen zijn. Nu ligt de nadruk vooral op de actiemomenten. Door het verraad van Sigismund wordt Žižka opgejaagd wild. Dat levert een aantal aardige confrontaties op. Naast het slot – waar ik niet te veel over zal uitweiden – heb ik erg genoten van de scène waarbij Žižka en zijn mannen aan een hinderlaag ontsnappen.

Doordat de actie centraal staat, sneeuwt het doel van de film een beetje onder. Regisseur Petr Jákl wilde Medieval maken om zijn land Tsjechië te promoten. Bij mij is dat nauwelijks gelukt. Ik weet nu wie Jan Žižka is en er komen fraaie beelden van het landschap voorbij, maar door het gebrek aan diepgang ben ik verder niet veel wijzer geworden over dit deel van de geschiedenis in het oosten van Europa. Of toch een beetje: in de film komt ook naar voren dat krijgsmannen hun verslagen tegenstanders graag spietsen…

Grijze muis

Jákl wilde blijkbaar een Engelstalige film maken en daardoor bestaat de cast voor een groot deel uit niet-Tsjechen. De rol van Žižka wordt gespeeld door de Amerikaan Ben Foster, een voor mij onbekende naam. Het helpt niet dat hij een vrij kleurloze Žižka neerzet. De held van het verhaal bleef voor mij een beetje een grijze muis. Zijn belangrijkste tegenspeler Roland Møller maakt meer indruk. Hij speelt Torak, de imposante legerleider aan het hof van Wenceslas. Medieval is daarnaast een van de laatste films met veteraan Michael Caine. Tijdens de opnames van zijn rol als Lord Boresh, was Caine al bijna 90 jaar.

Lang verhaal kort: wie van historische riddergevechten houdt, zit goed met Medieval. Het strijdtoneel en de mooie landschappen zijn absoluut een pluspunt. Voor het overige vond ik dit een middelmatige film.

Gezien op: Netflix