Narvik (2022)

Film

De Tweede Wereldoorlog herbergt oneindig veel verhalen. De film Narvik neemt ons mee naar de gelijknamige havenstad in het noorden van Noorwegen. De Duitsers zagen dit als een strategisch belangrijke plek om ijzererts in te voeren. Via de haven van Narvik en het neutrale Zweden kon deze grondstof zijn weg vinden naar de Duitse wapenindustrie. Met name Engeland wilde dit uiteraard voorkomen. Met als gevolg dat Narvik het decor werd van gevechten, zowel op het water als op het land. Uiteindelijk werden ook hier de Duitsers verslagen, naar het schijnt voor het eerst nadat zij met hun opmars waren begonnen. Vandaar ook de volledige titel van deze film: Kampen om Narvik – Hitlers Første Nederlag.

Gescheiden

Als de Noorse soldaat Gunnar Tofte in Narvik wordt gelegerd, verheugt hij zich op een hereniging met zijn vrouw Ingrid en hun zoon Ole. De Duitse dreiging gooit echter roet in het eten. Na een bezoek van een paar uurtjes, dient hij zich alweer in het legerkamp te melden. Er is dan nog hoop dat het Duits-Engelse conflict over Narvik via de diplomatieke weg kan worden opgelost. Daardoor komt de Duitse aanval toch nog redelijk onverwacht. Het Noorse leger dient zich al snel uit Narvik terug te trekken en daarmee wordt Gunnar weer gescheiden van zijn gezin.

Op een geheel andere manier raakt ook Ingrid betrokken bij de oorlog. Als medewerker van een hotel in Narvik spreekt ze haar talen en wordt ze ingezet als tolk voor de Duitsers. Aanvankelijk wordt ze daar niet op aangekeken, maar de sfeer verandert als de Duitsers de havenstad volledig hebben bezet. Bovendien kloppen er ook twee Engelse diplomaten bij Ingrid aan. Zij zijn er niet in geslaagd om tijdig weg te komen uit Narvik en hopen dat de behulpzame hotelbediende hen kan helpen onderduiken. Ingrid stemt toe en speelt daarmee gevaarlijk spel.

Spannende gevechtssituaties

Het is een beproefd (film)concept om historische feiten te combineren met een persoonlijk verhaal. Dat onderscheidt in dit geval een speelfilm van een documentaire. In Narvik is dit op fraaie wijze gedaan. Het fictieve verhaal over Gunnar en Ingrid brengt de geschiedenis extra tot leven. Gunnar maakt spannende gevechtssituaties mee en Ingrid moet zich staande zien te houden in de door de Duitsers bezette havenstad. En natuurlijk is het de vraag of de twee elkaar ooit nog terug gaan zien. Er is in deze film ook plek voor de diplomatieke en strategische bespiegelingen op het conflict. Die scènes zijn iets saaier, maar doen wel recht aan de geschiedenis.

Wat ik zelf wel mooi vind aan deze film is dat de makers zijn weggebleven van de enorme heldenverering, waar bijvoorbeeld in veel Amerikaanse oorlogsfilms de nadruk op ligt. Gunnar verricht absoluut heldhaftige daden en ook Ingrid kun je als een verzetsheld beschouwen, maar ze worden beiden niet op een voetstuk geplaatst. De ontwikkelingen rondom Ingrid zijn zelfs behoorlijk tragisch. Een kritische kanttekening is trouwens de rol van de Engelse diplomaten. Zij zijn wel erg pusherig richting Ingrid, terwijl ze blij mogen zijn dat ze überhaupt een schuilplaats hebben. Ik vond hun houding een beetje gek overkomen.

Verrast

Mooie beelden en een goed verhaal. Het mag duidelijk zijn dat ik Narvik de moeite van het kijken absoluut waard vind. Om eerlijk te zijn ben ik daar zelf enigszins door verrast, want over het algemeen heb ik geen al te hoge pet op van Netflix Original-films. Deze Noorse productie vormt een welkome uitzondering. Verwacht niet het spektakel van bijvoorbeeld Im Westen Nichts Neues, die ik onlangs ook bekeek. Maar wie van een ingetogen oorlogsverhaal houdt, zit met Narvik meer dan goed.